Handel w Budapeszcie

   Kiedy mowa o Budapeszcie, to przypominam sobie szał handlowania Polaków w tym mieście w latach 60-70 ub. wieku.

Sama nie mając ani drygu do tego, ani pieniędzy do kupna towaru – co najwyżej podpowiadałam moim znajomym babkom, udającym się tam, w tym celu, by miały na uwadze, czego madziarzy najchętniej nabywają. A więc, jak pamiętam: pościel, ręczniki, materiały, bluzki i wszelkiego rodzaju gadżety, w tym modlitewne (medaliki, różańce itp.).

Nie umiały, ani w ząb po węgiersku, za to smykałkę do „opylania” - niebywałą.

Kiedy wybierałam się do ciotek – przywoziłam im bardzo mizerne prezenty , na miarę moich kiepskich zasobów materialnych, a nawet powyżej.

Nie dostawałam od nich ani grosza (karmiły mnie i to było dobrą rekompensatą, zresztą same nie były bogate) i ten mankament zawsze mocno odczuwałam. Bo pokus – co niemiara, a funduszy na nie – brak.

Co prawda, wujaszek Janos, miał dość spore zasoby, prowadząc przez wiele lat zakład futrzarski, znany w stolicy Węgier i nie tylko, ale był zbyt skąpy, by się ze mną czymkolwiek dzielić , choć zwał się moim chrzestnym ojcem. Zresztą, nigdy nie liczyłam na jakieś gesty z jego strony, znając przywary, jakie posiadał. Natomiast codziennie chodziłam po zakupy – zarówno dla niego, jak dla ciotki i niemal za każdym razem słyszałam reprymendy, że coś za mało waży i mam pójść z reklamacją, albo nie jest zbyt świeże itp.

W końcu miałam dość jego nieustannych uwag i postawiłam warunek, że jeżeli nadal będzie mnie traktował jak służącą (na dodatek darmową) – to niech sobie poszuka kogoś innego. Pewnie, jak zwykle, palnęłam coś w moim stylu , nie przysparzając sobie z jego strony sympatii, ale kiedy mam coś na języku – nie potrafię go powstrzymać i nie ma znaczenia do kogo mówię i co z tego wyniknie.

Nie miałam zatem żadnych źródeł dochodu, a rozchodów co niemiara. Nabawiłam się wreszcie , od sprzątania brudów u wujostwa (szczególnie pokoju wuja), jakiejś parszywej wysypki .Był problem z zakupem maści, przypisanej mi przez lekarza (darmo) Z trudnością dostałam parę forintów od ciotki, wzdragającej się z jej wykupem i wypominającej mi ten wydatek. Nie było mi lekko.

Natomiast koleżanki, które zabierałam ze sobą jakoś sobie radziły z niewielkim handelkiem i zaskarbiały przychylność ciotek lepszymi, nieco, od moich souvenirami i miłym obejściem.

Pamiętam , kiedy zabrałam ze sobą Alkę z Gdańska, którą namówiłam do kupienia kilku rzeczy do sprzedaży, m.in. różańce, łańcuszki z medalionikami . Wybrałyśmy się na pobliski targ, gdzie taki handel kwitł i nie było wątpliwości, że da się je „upchnąć”.

Alka jednak była podszyta strachem i chciała nawet wycofać się z możliwości zarobku, oby ustrzec się od jakiejś niespodziewanej wpadki.

Ale dała się w końcu namówić i okręciwszy owe dewocjonalia wokół przegubu , podążała ze mną wokół targowiska, wysuwając je na pokaz potencjalnych nabywców. Ich jakoś nie było, ale w pewnym momencie podszedł do nas jakiś typek w cywilu i „capnąwszy” Alkę za rękę przemówił po węgiersku, że ma z nim pójść do komisariatu. Ona, biedna, okrutnie zbladła i , nic nie rozumiejąc, co do niej facet zagaduje – wybałuszyła tylko oczy i zapytała mnie o co chodzi. Nie bawiąc się w tłumacza - poprosiłam kapusia o litość nad biedną Polką (myślał pewnie, żem Węgierka), zmuszonymi do podobnych „niegodziwości” ze względu na małą ilość pieniędzy, jaką otrzymuje się do wymiany i że koleżanka przysięga, że nigdy więcej nie ulegnie pokusie zarobku... itd.itp. podobne banialuki. Nie był najgorszym z kapusiów, bo puścił nas , nie wyciągając żadnych innych konsekwencji wobec nielegalnie handlującej Polki. Oczywiście, Alka podszyta strachem, ani myślała kontynuować procederu. Nie wiem , co potem zrobiła z niefortunnym zakupem, ale jakoś pewnie dała sobie z nimi radę.

Tymczasem Polaczkowie harcowali po dworcach, nie mając trudności z zbyciem czegokolwiek , zarabiając na nich zupełnie niezłe groszaki.

Tylko ja w Bułgarii miałam podobny incydent, handlując 1 talią kart (podczas, gdy inni sprzedawali, na pniu, dziesiątki talii , nie mając żadnych kłopotów). Mnie zatargali na komisariat rumuński, skonfiskowali tę talię, ale ja im też nagadałam (po rusku) i byliśmy kwita. Za to reszta wycieczkowiczów wyśmiewała się ze mnie wystarczająco długo, by mieć tego dość. Opisałam, chyba tę moją przygodę w którejś z notek.

I to na razie na tyle.